Η Ακαδημία Αθηνών εξέλεξε Ξένο Εταίρο της τον καθηγητή Αρχαίας Ιστορίας κ. Hans-Joachim Gehrke

Η Ακαδημία Αθηνών εξέλεξε σήμερα 5 Μαρτίου 2020, Ξένο Εταίρο της, τον κύριο Hans-Joachim Gehrke, ομότιμο καθηγητή Αρχαίας Ιστορίας στην Τάξη των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών.

Ακολουθεί συνοπτικό βιογραφικό σημείωμα του νέου Ακαδημαϊκού :

Ο κ. Hans-Joachim Gehrke, ομότιμος καθηγητής της Αρχαίας Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Freiburg, αναγορεύθηκε διδάκτωρ της φιλοσοφίας το 1973 στο Πανεπιστήμιο του Göttingen με μια εργασία για τον Αθηναίο πολιτικό και στρατηγό Φωκίωνα και υφηγητής της Αρχαίας Ιστορίας το 1982 στο ίδιο Πανεπιστήμιο με τη μονογραφία "Στάσις. Μελέτες για τους εμφυλίους πολέμους στα ελληνικά κράτη του 5ου και 4ου αιώνα π.Χ.". Υπηρέτησε ως βοηθός και υφηγητής στο Πανεπιστήμιο του Göttingen και τακτικός καθηγητής της Αρχαίας Ιστορίας στo Πανεπιστήμιo του Würzburg και το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου από το 1982 έως το 1987, ενώ από το 1987 έως το 2011 κατείχε την έδρα της Αρχαίας Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Freiburg.

Διετέλεσε επί τριετία Πρόεδρος του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου στο Βερολίνο (2008-2011), είναι τακτικό μέλος της Ακαδημίας των Επιστημών της Χαϊδελβέργης, της Γερμανικής Ακαδημίας Φυσικών Επιστημόνων Leopoldina, μέλος της Academia Europea, επίτιμος καθηγητής του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Βερολίνου, του Πανεπιστημίου Humboldt του Βερολίνου και του Πανεπιστημίου του Μονάχου, επισκέπτης καθηγητής στο περιώνυμο Collège de France, επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου της Κολωνίας και του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, εκδότης ή μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής πολυάριθμων επιστημονικών περιοδικών - μεταξύ των οποίων τα δύο κορυφαία αρχαιογνωστικά περιοδικά Gnomon και Klio - και, τέλος, μέλος των Δ.Σ. πολυάριθμων Επιστημονικών Εταιριών και ιδρυμάτων, όπως λ.χ. της Deutsche Forschungsgemeinschaft, Αντιπρόεδρος της Gerda-Henkel-Stiftung και μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου της École Pratique des Hautes Études στο Παρίσι.

Το εντυπωσιακό σε ποσότητα, αλλά και ποιότητα επιστημονικό έργο του Hans-Joachim Gehrke, που περιλαμβάνει 16 μονογραφίες, 208 άρθρα, συμβολές σε συλλογικούς τόμους και βιβλιοκρισίες, και την (συν)επιμέλεια 19 τόμων, περιστρέφεται γύρω από την ελληνιστική εποχή, αλλά και την ιστορική γεωγραφία της Ανατολικής Μεσογείου, τις κοινωνικές συγκρούσεις στην αρχαιότητα, τις διαπολιτισμικές σχέσεις, τις ιστορικές μεθόδους και έννοιες, τις συλλογικές ταυτότητες και την αρχαία πολιτική θεωρία.

Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της εργογραφίας του Hans-Joachim Gehrke είναι η ενασχόλησή του με θέματα πρωτότυπα που έχουν προεκτάσεις και στη σύγχρονη εποχή μας. Σε αυτή την κατηγορία ανήκει αναμφίβολα η προαναφερθείσα διατριβή επί υφηγεσία του «Στάσις. Μελέτες για τους εμφυλίους πολέμους στα ελληνικά κράτη του 5ου και 4ου αιώνα π.Χ.» (Stasis. Untersuchungen zu den inneren Kriegen in den griechischen Staaten des 5. und 4. Jahrhunderts v. Chr.) που έχει καταστεί έργο αναφοράς για τις συγκρούσεις εντός των ελληνικών πόλεων-κρατών, αλλά και η μονογραφία του «Πέρα από την Αθήνα και τη Σπάρτη. Η τρίτη Ελλάδα και ο κόσμος των κρατών της» (Jenseits von Athen und Sparta. Das Dritte Griechenland und seine Staatenwelt) που διερευνά τον «τρίτο κόσμο» της ελληνικής αρχαιότητας. Θεμελιώδεις από την άποψη της θεωρίας της ιστορίας θεωρείται τόσο η μονογραφία «Η ιστορία ως στοιχείο του αρχαίου πολιτισμού. Οι Έλληνες και η ιστορία/οι ιστορίες τους» (Geschichte als Element antiker Kultur. Die Griechen und ihre Geschichte(n)) όσο και ο τόμος του οποίου επιμελήθηκε την έκδοση «Εμπρόθετη ιστορία. Κλώθωντας τον χρόνο στην αρχαία Ελλάδα» (Intentional History. Spinning Time in Ancient Greece) με τον οποίον εισήγαγε την έννοια της «εμπρόθετης ιστορίας», της προβολής με άλλα λόγια στον χρόνο των στοιχείων υποκειμενικού, ενσυνείδητου αυτοκαθορισμού τα οποία συγκροτούν την ταυτότητα μιας ομάδας ως ομάδας.

Εξίσου όμως σημαντικό είναι και το ευπώλητον στην τριτοβάθμια εκπαίδευση εγχειρίδιο της Ιστορίας του ελληνιστικού κόσμου (Geschichte des Hellenismus) (σε 5η ήδη έκδ., μεταφρασμένη στα ελληνικά από τον Άγγελο Χανιώτη στις εκδόσεις του ΜΙΕΤ) ή η σύντομη βιογραφία του Μεγάλου Αλεξάνδρου στις εκδόσεις Beck του Μονάχου (που έχει μεταφρασθεί και στα ισπανικά, τα ιταλικά, τα τσεχικά και τα κινέζικα).

Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει, τέλος, και στην τρέχουσα ερευνητική δραστηριότητα του Hans-Joachim Gehrke: είναι ο κύριος εκδότης του 5ου μέρους που είναι αφιερωμένο στους αρχαίους γεωγράφους των περίφημων Fragmente der griechischen Historiker, της σειράς που εγκαινίασε στα μέσα του προηγούμενου αιώνα ο Felix Jacoby, επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος «Ο πολυδιάστατος χώρος της αρχαίας Ολυμπίας» (Der multidimensionale Raum Olympia), συνέχειας της μνημειώδους έκθεσης του 2012 στο Martin-Gropius-Bau του Βερολίνου «Μύθος Ολυμπία - Λατρεία και Αγώνες στην αρχαιότητα» (Mythos Olympia - Kult und Spiele in der Antike), της οποίας ο ίδιος υπήρξε από τους κύριους συντελεστές, και τέλος του προγράμματος «Αρχαίος νεώς. Νέες μελέτες για την αρχαϊκή αρχιτεκτονική στην Ακρόπολη των Αθηνών» (ΑΡΧΑΙΟΣ ΝΕΩΣ. Neue Studien zur archaischen Architektur auf der Akropolis von Athen) μαζί με τους Torsten Mattern, Immo Bayer και Florian Ruppenstein.

Eν κατακλείδι, ο καθηγητής Hans-Joachim Gehrke, o οποίος μιλά άπταιστα τη γλώσσα μας και είναι γνωστός για τα φιλελληνικά του αισθήματα, αποτελεί σήμερα έναν από τους επιφανέστερους μελετητές της ελληνικής αρχαιότητας.