Εκλογή του Καθηγητή Ελληνικής Αρχαιολογίας κ. Μιχαήλ Κοσμόπουλου ως αντεπιστέλλοντος μέλους της Ακαδημίας Αθηνών

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Ἡ Ἀκαδημία Ἀθηνῶν ἐξέλεξε σήμερα τὸν καθηγητὴ Ἑλληνικῆς Ἀρχαιολογίας στὸ Πανεπιστήμιο St. Louis τῶν ΗΠΑ, ὡς ἀντεπιστέλλον μέλος της ἀπὸ Ἕλληνες ἐπιστήμονες τοῦ ἐξωτερικοῦ, στὴν Τάξη τῶν Γραμμάτων καὶ τῶν Καλῶν Τεχνῶν.

Ἀκολουθεῖ συνοπτικὸ βιογραφικὸ σημείωμα τοῦ κ. Μιχαὴλ Κοσμόπουλου.

Ὁ κ. Κοσμόπουλος γεννήθηκε στὴν Ἀθήνα τὸν Νοέμβριο τοῦ 1963. Σπούδασε Ἀρχαιολογία, ἱστορία, καὶ φιλολογία στὰ Πανεπιστήμια Ἀθηνῶν, Σορβόννης-Paris IV (DEUG-Lettres Modernes) καὶ Washington University in St. Louis (Master of Arts και Ph.D.).

Tὸν Μάιο τοῦ 1989 διορίσθηκε Ἐπίκουρος Καθηγητὴς Κλασικῶν Σπουδῶν στὸ Πανεπιστήμιο τῆς Manitoba τοῦ Καναδᾶ. Τὸ 1993 προήχθη σὲ Ἀναπληρωτὴ καὶ τὸ 1997 ἐξελέγη Τακτικὸς Καθηγητὴς τοῦ ἰδίου Πανεπιστημίου. Τὸ 2001 δέχθηκε τὴν πρόσκληση τοῦ Πανεπιστημίου Missouri  στὸ St.Louis τῶν  Η.Π.Α. νὰ ἀναλάβει τὴ θέση τοῦ Τακτικοῦ Καθηγητῆ Ἑλληνικῆς Ἀρχαιολογίας καὶ κατόχου τῆς Διακεκριμένης Ἕδρας («Endowed Chair») Ἑλληνικῶν Σπουδῶν, τὴν ὁποία κατέχει μέχρι σήμερα.

Ὡς πανεπιστημιακὸς διδάσκαλος ἔχει διδάξει καὶ συνεχίζει νὰ διδάσκει τὴν ἑλληνικὴ ἀρχαιολογία καὶ τὸν ἑλληνικὸ πολιτισμό, τόσο στὶς αἴθουσες διδασκαλίας ὅσο καὶ στὶς ἀνασκαφές. Τὸ 2004 τοῦ ἀπονεμήθηκε τὸ διεθνοῦς κύρους «Βραβεῖο Ἀριστείας στὴ Διδασκαλία τῆς Ἀρχαιολογίας» τοῦ Ἀρχαιολογικοῦ Ἰνστιτούτου τῆς Ἀμερικῆς.

Ἡ δραστηριότητά του στὸ πεδίο ὑπῆρξε ἔντονη καὶ μὲ σημαντικὰ ἀποτελέσματα. Ἐκτὸς τῆς συμμετοχῆς του σὲ ἀνασκαφὲς σημαντικῶν θέσεων στὴν Ἑλλάδα (Μυκῆνες, Ἐπίδαυρος, Ἀρχαία Κόρινθος, Πύλος, Ἰθάκη, Ἐλευσίνα) καὶ στὴν Οὐκρανία (Ὀλβία Ποντική), ἔχει διευθύνει τὴν Ἐπιφανειακὴ Ἔρευνα τοῦ Ὠρωποῦ (“The rural history of ancient Greek city-states: the Oropos Survey Project”, Archaeopress, Oxford, 2001) καὶ τὴ στρωματογραφικὴ ἀνασκαφὴ στὸ Ἱερὸ τῆς Δήμητρας καὶ τῆς Κόρης στὴν Ἐλευσίνα (1994-1995). Ἀπὸ τὸ 1999 διευθύνει τὶς ἀνασκαφὲς τῆς Ἐν Ἀθήναις Ἀρχαιολογικῆς Ἑταιρείας στὴν  Ἴκλαινα Μεσσηνίας.

Τὸ ἐπιστημονικό του ἔργο καλύπτει τὴν προϊστορικὴ ἀρχαιολογία, τὴν ἀρχαία ἑλληνικὴ θρησκεία καὶ τὴν κλασικὴ τέχνη. Οἱ δημοσιεύσεις του περιλαμβάνουν 15 βιβλία καὶ πάνω ἀπὸ 100 μελέτες σὲ ἐπιστημονικὰ περιοδικά, συλλογικοὺς τόμους  καὶ πρακτικὰ συνεδρίων καὶ ἔχουν τύχει εὐρείας ἀναγνώρισης διεθνῶς, ὅπως δείχνει τὸ πλῆθος παραπομπῶν σὲ βιβλία καὶ ἄρθρα του.

Οἱ ἀνασκαφὲς καὶ οἱ δημοσιεύσεις του ἔχουν συμβάλει στὴ διερεύνηση σημαντικῶν προβλημάτων τῆς ἑλληνικῆς προϊστορίας. Ἰδιαίτερης βαρύτητας εἶναι:

1. Ἡ μελέτη καὶ δημοσίευση τῶν προϊστορικῶν εὑρημάτων ἀπὸ τὸ Ἱερὸ τῆς Δήμητρας καὶ τῆς Κόρης στὴν Ἐλευσίνα, ἡ ὁποία τοῦ ἐπέτρεψε νὰ ἀναδείξει τὴ σημασία τῆς Ἐλευσίνας στὴν Ἐποχὴ τοῦ Χαλκοῦ καὶ νὰ μελετήσει τὴν ἐπίδραση τῆς κοινωνικῆς μνήμης στὴ θρησκευτικὴ συνέχεια τῆς ἑλληνικῆς θρησκείας ἀπὸ τὴ μυκηναϊκὴ ἐποχὴ στὴν Πρώιμη Ἐποχὴ τοῦ Σιδήρου. (“Bronze Age and the origins of the Eleusinian Mysteries”, Cambridge University Press, New York, 2015 – “The sanctuary of Demeter at Eleusis: the Bronze Age”, Βιβλιοθήκη τῆς ἐν Ἀθήναις Ἀρχαιολογικῆς Ἑταιρείας, Ἀθήνα, 2014).
2. Οἱ ἀνασκαφὲς ποὺ διεξάγει τὰ τελευταῖα χρόνια στὴν Ἴκλαινα Μεσσηνίας, ἔχουν φωτίσει ἄγνωστες μέχρι τώρα πτυχὲς τῆς ἱστορίας τῆς μυκηναϊκῆς Ἑλλάδας. Συγκεκριμένα, ἡ ἀνακάλυψη ἑνὸς διοικητικοῦ κέντρου πλησίον τοῦ λεγομένου «Ἀνακτόρου τοῦ Νέστορος» καὶ ἡ ἀποκάλυψη πινακίδος τῆς πρωιμότερης Γραμμικῆς Β γραφῆς στὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα ἔχει ὁδηγήσει σὲ ἐπανεξέταση τῆς ὑπάρχουσας εἰκόνας γιὰ τὶς ἀρχὲς τῆς γραφῆς αὐτῆς καὶ τῆς γένεσης καὶ ἐξέλιξης τοῦ θεσμοῦ τοῦ κράτους καὶ τῆς γραφειοκρατίας στὴ  μυκηναϊκὴ Ἑλλάδα. (“Iklaina: the monumental buildings”, Βιβλιοθήκη τῆς ἐν Ἀθήναις Ἀρχαιολογικῆς Ἑταιρείας, Ἀθήνα, 2018-“The political geography of a Mycenaean district: the archaeological survey at Iklaina”,  Βιβλιοθήκη τῆς ἐν Ἀθήναις Ἀρχαιολογικῆς Ἑταιρείας, Ἀθήνα, 2016). 

Πέραν τῶν ἀνωτέρω, τὰ ἐπιστημονικά του ἐνδιαφέροντα καὶ δημοσιεύσεις περιλαμβάνουν καὶ ἄλλα ζητήματα ἀπὸ τῆς Πρώιμης Ἐποχῆς τοῦ Χαλκοῦ στὸ Αἰγαῖο μέχρι τῆς ἀρχαιολογίας τῶν ἑλληνικῶν πόλεων καὶ ἀπὸ τοῦ Παρθενῶνος μέχρι τῆς ἑλληνιστικῆς γλυπτικῆς στὴν Ἰνδία.

Γιὰ τὴ συμβολή του στὴν Ἀρχαιολογία ἔχει τιμηθεῖ διεθνῶς. Στὸν Καναδὰ ἔχει λάβει τὸ βραβεῖο «Canada Rh Award for Outstanding Contributions to Scholarship and Research in the Humanities» καὶ στὶς Η.Π.Α. τὸ βραβεῖο «Τrustees Award» τῆς Ἀμερικανικῆς Ἀκαδημίας Ἐπιστημῶν στὸ St Louis, ἐνῶ ἡ Ἀμερικανικὴ Γεωγραφικὴ Ὑπηρεσία (National Geographic Society) τὸν ἔχει ὀνομάσει Ἐπίτιμο Ἐξερευνητὴ («Featured Explorer»).

Παράλληλα μὲ τὸ ἐρευνητικὸ καὶ διδακτικό του ἔργο ἔχει συμμετάσχει σὲ πολυάριθμες ἐπιτροπὲς καὶ συμβούλια ἐπιστημονικῶν ὀργανισμῶν: ἔxει διατελέσει μέλος τοῦ Διοικητικοῦ Συμβουλίου τοῦ Ἀρχαιολογικοῦ Ἰνστιτούτου τῆς Ἀμερικῆς, Ἀντιπρόεδρος τοῦ Ἀρχαιολογικοῦ Ἰνστιτούτου τοῦ Καναδᾶ, ἀντιπρόσωπος τοῦ Καναδᾶ στὸ Lexicon Iconographicum Mythologiae Classicae, καὶ κριτὴς κρατικῶν ἐρευνητικῶν ἐπιχορηγήσεων γιὰ τὰ Ὑπουργεῖα Πολιτισμοῦ Η.Π.Α. καὶ Καναδᾶ.

Ἔχει ἐργασθεῖ συστηματικῶς γιὰ τὴν ἀνάπτυξη τῶν ἑλληνικῶν σπουδῶν καὶ τὴν προώθηση τῶν ἑλληνικῶν θεμάτων στὴ Βόρειο Ἀμερική. Στὸν Καναδὰ ἵδρυσε τὴν «Παμμακεδονικὴ Ἕνωση τῆς Πολιτείας Manitoba», τὴν «Καναδικὴ Ἐπιτροπὴ γιὰ τὴν Ἐπανένωση των Γλυπτῶν τοῦ Παρθενώνα», καὶ τὸ «Κέντρο Ἑλληνικοῦ Πολιτισμοῦ τοῦ Πανεπιστημίου Manitoba». Στὶς Η.Π.Α. δημιούργησε τὸ πρόγραμμα Ἑλληνικῶν Σπουδῶν τοῦ Πανεπιστημίου Missouri μὲ πτυχίο Ἑλληνικῶν Σπουδῶν. Ὑπὸ τὴν ἰδιότητά του ὡς καθηγητοῦ Ἑλληνικῶν Σπουδῶν ἔχει κάνει πολυάριθμες παρεμβάσεις καὶ διαβήματα ὑπὲρ τῶν ἑλληνικῶν θεμάτων στὴν Καναδικὴ Κυβέρνηση καὶ στὸ Ἀμερικανικὸ Κογκρέσο καὶ ἔχει ἀρθρογραφήσει στὸν ἀμερικανικὸ καὶ καναδικὸ τύπο.

Τὸ 2014 ἐξελέγη Τακτικὸ Μέλος τῆς Ἀκαδημίας Ἐπιστημῶν τοῦ St. Louis καὶ τὸ 2017 Τακτικὸ Μέλος τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἀκαδημίας Τεχνῶν καὶ Ἐπιστημῶν (Αcademia Scientarum et Artium Europea) καὶ τῆς Βασιλικῆς Ἀκαδημίας Ἀνθρωπιστικῶν Ἐπιστημῶν, Τεχνῶν καὶ Ἐπιστημῶν τοῦ Καναδᾶ (Τhe Royal Society of Canada – The Academies of Arts , Humanities and Sciences of Canada).

Ὁ κ. Κοσμόπουλος εἶναι ἕνας ἀπὸ τοὺς εἰδικώτερους διεθνῶς στὴ μυκηναϊκὴ ἀρχαιολογία καὶ τὰ ἔργα του ἀποτελοῦν σημαντικὴ συμβολὴ στὴ γνώση τῆς ἑλληνικῆς Προϊστορίας.